Văn hoá thưởng thức Cafe của thế giới !!

Ý:

Caffè latte – kiểu cà phê sữa của Ý, một phần sữa nóng, một phần espresso (xem cà phê latte)

Cappuccino – một phần ba là espresso, một phần ba là sữa nóng và một
phần ba sữa đánh bông, thêm bột cacao hoặc bột quế (xem cà phê
cappuccino)

Cappuccino con panna – cappuccino dùng kem sữa đánh đặc thay vì sữa sủi bọt

Chocolaccino – cappuccino thêm sôcôla nghiền

Coretto – cà phê espresso với rượu mạnh, ví dụ như Coretto con Grappa, Coretto con Fernet ...

Doppio – hai phần espresso

Espresso – cà phê cực đặc không có sữa hay đường, pha bằng cách cho nước
dưới áp suất cao (9 đến 15 bar) đi qua bột cà phê xay cực mịn. Một tách
(một phần) espresso khoảng 25 ml

Lungo – espresso với lượng nước nhiều gấp đôi (

Latte Macchiato – sữa ấm sủi bọt và rót cẩn thận espesso lungo vào (xem: latte macchiato)

Mischio – cà phê pha với cacao và kem sữa đánh đặc

Ristretto – espresso với lượng nước rất ít (15-20 ml thay vì 25 ml)

Đức

Eiskaffee – cà phê nguội thêm kem vani

Cà phê Ireland – mokka với whisky, kem sữa và đường (xem Irish coffee)

Kaffee Hag® – cà phê không chứa caffein (Hag là một nhãn hiệu)

Milchkaffee – cà phê pha qua giấy lọc, một nửa sữa, một nửa cà phê

Mokka – một loại cà phê đặc (xem cà phê mokka)

Pharisäer – cà phê đen với rượu rum, đường và kem sữa đánh đặc

Rüdesheimer Kaffee – cà phê pha với rượu brandy, kem sữa đánh đặc, đường vani, thêm vụn sôcôla

Schwaten hay Schwatten – cà phê loãng, cho thêm đường và 2 cl rượu mạnh
làm từ ngũ cốc (tiếng Đức: Kornbrand) mỗi tách (đặc sản miền bắc Đức)

Kaffee kiểu Thổ – cà phê đặc để trong ấm nhỏ, kèm cả bã

ÁO

Almkaffee – cà phê dùng với lòng đỏ trứng, rượu hoa quả và kem sữa

Biedermeier kiểu Áo – thêm rượu mơ và kem sữa

Großer Brauner – hai phần espresso với sữa, dùng tách lớn

Kleiner Brauner – một phần espresso với sữa, dùng tách nhỏ

Doppelmokka – hai phần cà phê đặc dùng với tách lớn chuyên để uống mokka

Einspänner – mokka đựng trong cốc có quai, thêm kem (có quai để người đánh xe ngựa vừa cầm roi vừa có thê uống được) (Wien)

Eiskaffee kiểu Anh – một phần ba cà phê, một phần ba kem, một phần ba kem sữa

Eiskaffee kiểu Áo – loại cà phê đặc bao gồm lòng đỏ trứng, cà phê và kem sữa đánh đặc

Fiaker – một cốc cà phê đen với nhiều đường, thêm một lượng rượu Slibowitz (rượu mạnh làm từ quả mận tía vùng Balkan) hoặc rum

Franziskaner – cà phê sữa loãng với kem sữa và sôcôla

Gebirgskaffee – cà phê với lòng đỏ trứng, rượu hoa quả mạnh và kem sữa

Gespritzter – cà phê đen với rum

Granita di Caffé – kem xay nhuyễn rồi rót cà phê đen có đường lên trên

Intermezzo – một lượng mokka nhỏ, thêm sôcôla nóng và "Creme de cacao",
khuấy lên rồi thêm kem sữa đánh bông cùng vài miếng sôcôla

Kaffee Kirsch – cà phê với nước anh đào

Kaffee Obermeier – cà phê với màng sữa (Wien)

Kaffee Verkehrt – 2 phần sữa, một phần cà phê (Wien)

Kaisermelange – mokka với lòng đỏ trứng, thêm mật ong hoặc Cognac (Wien)

Kapuziner – cà phê đen với một lượng nhỏ sữa (Wien)

Katerkaffee – cà phê đen đặc, thêm đường, có mùi chanh

Konsul – cà phê đen thêm một ít kem sữa đánh đặc (Wien)

Kosakenkaffee – một lượng nhỏ mokka với rượu vang đỏ, wodka và nước đường

Maria Theresia – mokka với một lượng nhỏ rượu cam

Marghiloman – mokka với Cognac

Mazagran – cà phê lạnh, ngọt, thêm vài mẩu kem, rượu Maraschino hoặc Cognac

Melange – nửa cà phê, nửa sữa

Mokka gespritzt – mokka với cognac và rum

Piccolo – một lượng nhỏ cà phê đen, lắc đều

Großer Schwarzer (hay großer mokka) – kiểu Áo - hai phần espresso ko có sữa, dùng tách lớn

Kleiner Schwarzer (hay kleiner mokka) – kiểu Áo - một phần espresso ko có sữa, dùng tách nhỏ

Othello – sôcôla nóng với espresso

Sanca® – cà phê không có caffein (Sanca là một nhãn hiệu)

Schale(rl) Braun – nửa cà phê, nửa sữa

Schale(rl) Gold – cà phê sữa, loãng hơn Schale(rl) Braun (Wien)

Separee – Cà phê và sữa được dùng riêng

Sperbertürke – kiểu cà phê Thổ Nhĩ Kỳ, nhưng nặng gấp đôi, thêm đường

Türkischer Kaffee passiert – cà phê Thổ Nhĩ Kỳ, để nguyên bã

Überstürzte Neumann – kem sữa đặc được phết lên bề mặt một cái bát, được "hỗ trợ" thêm cà phê nóng

Kaffee kiểu Hungary – cà phê đặc có đường, thêm đá, sau đó thêm kem sữa lạnh và dùng trong ly

Verlängerter – một lượng nhỏ cà phê đen pha thêm nhiều nước (Wien) hoặc espresso thêm nhiều nước

Weißer mit Haut – cà phê sữa loãng thêm sữa nóng

Zarenkaffee – espresso đặc, phía trên là lòng đỏ trứng đánh bông, thêm đường (loại cà phê yêu thích của các sa hoàng)

Văn hoá thưởng thức Cafe của thế giới !! 200px-Latte

CAFE LATTE

Thụy Sĩ

Canard – cà phê với Marc (rượu mạnh làm từ nho): cho vào miệng một viên
đường nhúng rượu, sau đó nhấp tách cà phê pha rượu và kem sữa

Kaffee crème – cà phê với kem sữa

Kaffee Melange – cà phê với kem sữa đánh đặc, thường thì kem sữa được phục vụ riêng trong một tách nhỏ

Luzerner Kafi – cà phê loãng có màu trà, pha thêm Träsch (một loại rượu
mạnh của Thuỵ Sĩ, làm từ quả lê, thỉnh thoảng có thêm táo)

Schale – cà phê sữa

Pháp

Café au lait – một loại cappucino đặc với một ít bọt sữa (xem cà phê au lait)

Café Brulot – Cognac pha đường và cà phê

Café Crème – cà phê với kem sữa hoặc sữa đánh bông

Café Filtre – cà phê pha phin, loãng hơn espresso đôi chút

Café natur – cà phê đen

Café Royal – giống Café Brulot

TÂY BAN NHA

Từ "cà phê" ở Tây Ban Nha thường dùng để chỉ loại cà phê espresso.

Café solo – đen

Cortado – thêm sữa đặc có đường (señorita) và một lượng nhỏ sữa hay bọt
sữa, thường dùng tách, thỉnh thoảng dùng ly (xem Cortado)

Café con leche – cà phê sữa, một nửa cà phê, một nửa sữa (thường được đánh bông)

Café americano – cà phê phin, cũng để chỉ loại café solo pha loãng

Café con hielo – một ly đựng đá viên, sau đó thêm đường, cuối cùng là rót cà phê vào

Carajillo – thêm một ít rượu mùi, brandy hay rum. Cách làm: Đường được
khuấy trong một ly với rượu, sau đó đốt lên rồi rót cà phê pha đậm (cà
phê espresso) vào. Hạt cà phê và một miếng vỏ chanh được cho vào ly để
trang trí.

BỒ ĐÀO NHA

Bica – cà phê đen, đặc, dùng tách nhỏ

Pingo (Bica Pingada) – Bica thêm một ít sữa

Galão – cà phê sữa Bồ Đào Nha, dùng ly

Hy Lạp

Griechischer Kaffee – cà phê đặc được nấu 2 hoặc 3 lần, giống như loại cà phê Thổ Nhĩ Kỳ

Café frappé – cà phê tan, thêm đá

Mỹ

Iced coffee – cà phê đặc, nóng, thêm đường được rót vào một ly đựng đá

Nam Mỹ

Caffè Americano – espresso thêm nước nóng và spirituose (tên chung của
các loại rượu trên 20% cồn như vodka, gin, rum, tequila, cachaca..)

Việt Nam

Cà phê trứng - có hai loại:

Đập một quả trứng sống vào một tách cà phê nóng, thêm đường, có hoặc không có sữa;

Lòng đỏ trứng được đánh bông thành kem, phía dưới có một lượng nhỏ cà phê đen.

Đen nóng hoặc sữa nóng: cà phê pha phin, thêm đường hoặc sữa, thường uống trong ngày lạnh

Đen đá hoặc sữa đá: cà phê pha phin, thêm đá, đường hoặc sữa đặc có đường, khuấy đều, uống trong ngày nóng.

Cần chú ý cách dùng cà phê của các miền khác nhau trên cả nước :

Miền Nam: Thường cà phê được bọc trong vải và nấu trong nồi, uống với
rất nhiều đá, nên rất loãng, mang tính chất giải khát nên uống được
nhiều lần trong ngày.

Miền Trung và miền Bắc: Cà phê được bỏ vào phin, ró ít nước sôi vào cho
cà phê nở ra rồi đè nắp có lổ nhỏ xuống, xong rót nước sôi vào. Nước cà
phê được chảy xuống rất chậm và đậm đặc, thường uống với rất ít đá nên
mang tính chất kích thích nhiều hơn giải khát, chủ yếu uống vào buối
sáng. Vì vậy, khi uống người ta thường nói chuyện và ngắm cảnh, ít khi
uống ở nhà.

Cà phê Chồn (hay gọi theo tiếng Indonesia là Kopi Luwak) từng có mặt ở
Việt Nam từ những năm đầu khi người Pháp thế kỷ 20 và mất đi cùng với
việc loài chồn hay ăn hạt cà phê ở Tây Nguyên gần như tuyệt chủng do bị
săn bắt tràn lan.

Mỗi người chúng ta có thể
hiểu cà phê một cách riêng nhưng cà phê chỉ có hai thành phần không bao
giờ thay đổi, đó là nước và bột cà phê. Sự khác biệt giữa một ly cà phê
kiểu American và một ly espresso là ở phương pháp chiết xuất hương thơm
của cà phê từ bột cà phê đã được xay từ hạt cà phê rang. Đây chính là
mảnh đất nơi óc sáng tạo của loài người sản sinh ra muôn vàn phương pháp
pha cà phê khác nhau, tiến hóa qua nhiều thế kỷ. Mỗi phương pháp tuân
thủ trình tự khác nhau mà làm thành Mocha hay Espresso, Americano hay
Neapolitan

Pha cà phê không phải là một việc khó. Chỉ cần bạn có một hỗn hợp bột cà
phê mà bạn thích, một số thiết bị và vài phút rảnh rỗi. Có nhiều phương
pháp pha cà phê khác nhau thỏa mãn thị hiếu khác nhau. Cà phê Espresso
đẫm đầy tính cách, cà phê Thổ nhĩ kỳ (Turkish) nhiều hương thơm, cà phê
kiểu Mỹ (Americano) nhẹ, nhiều nước và uống lâu mới hết. Tất cả các
phương pháp này có một điểm chung, bột cà phê được xử lý trong nước nóng
sau đó dung dịch cà phê được lọc ra đầy hương và vị. Thứ nước uống kỳ
diệu này sẽ có tính chất khác nhau khá nhiều, tùy thuộc vào phương pháp
pha. Sau đây là một vài ví dụ căn bản.

Cà phê nhỏ giọt (filter drip) (thường được biết đến với tên gọi là American styled coffee)

Đặc tính của loại cà phê pha theo kiểu này là không đặc lắm (not much
body) và vị và hương cũng rất nhẹ. Kiểu pha cà phê này được yêu thích ở
khắp Bắc Mỹ, Bắc Âu và Pháp. Ngày nay ở các nước đó người ta sử dụng
nhiều loại máy pha cà phê nhỏ giọt có phễu lọc. Máy gồm 2 phần, phần
phía trên là một cái phễu bằng thủy tinh, nhựa hay kim loại, phần phía
dưới là một cái bình bằng thủy tinh có thể được hâm nóng tự động bằng
dây mai xo nằm dưới cái bình này. Trong cái phễu người ta đặt một cái
lọc bằng giấy dùng một lần để lọc bỏ bột cà phê. Để pha cà phê kiểu này
người ta thường dùng bột cà phê xay thô, không mịn (coarsely ground
coffee). Ở Châu Âu người ta cho 1/2 thìa tablespoon còn ở Mỹ thì người
ta cho nguyên 1 thìa teaspoon. Đối với kiểu pha này, nước nóng được đổ
lên bột cà phê, cà phê theo trọng lực chảy xuống dưới. Gạt bỏ yếu tố đun
nước tự động và hâm nóng cà phê đã pha ra thì dù không có máy pha người
ta vẫn có thể pha cà phê kiểu này bằng cách sử dụng cùng loại phễu lọc
giấy (mua ngoài siêu thị) đặt vào một cái phễu thông thường, đun nước
sôi và đổ thật chậm lên trên phễu đó. Toàn bộ quá trình pha hết từ 6 đến
8 phút và kết quả là một thứ cà phê nhẹ, nhạt, và hơi chua một chút
(slightly acidic coffee).

Cà phê lọc ép (còn được gọi tên là cà phê kiểu Pháp)

Kiểu pha cà phê này được người ta quen gọi là cà phê kiểu Pháp, mặc dù
dụng cụ pha cà phê do một người Ý sáng chế ra sau đó bán bản quyền
patent cho một người Thụy Sỹ từ năm 1933. Rất nhiều người thích uống cà
phê pha theo kiểu này bởi vì rất nhanh và dễ, đồng thời chiết xuất được
rất nhiều hương thơm từ bột cà phê. Dụng cụ pha cà phê gồm một cái
xy-lanh thủy tinh (cylindrical glass container) và một cái lọc khít như
một cái piston bên trong cai xy-lanh đó. Người ta cho bột cà phê vào
trong xy-lanh, rót nước sôi vào khuấy đều, để nguyên từ 4 đến 5 phút.
Sau đó người ta cho cai piston-lọc vào và ấn nhẹ và chậm để tách bột với
dụng dịch cà phê đã pha xong. Cà phê lúc đó đã có thể uống được và
không còn nóng lắm nữa. Ưu điểm của phương pháp này là không phải tốn 1
cái phễu lọc giấy mỗi lần pha cà phê . Chú ý, bột cà phê phải chọn loại
xay vừa phải (medium ground coffee) nếu không sẽ dễ bị uống bột cà phê
lẫn trong cà phê. Nên cho khoảng 1 teaspoon trên một ly cà phê là vừa
đủ.

Cà phê Thổ Nhĩ Kỳ (Turkish coffee)

Kiểu pha cà phê này phổ biến nhất ở Thổ Nhĩ Kỳ, Hy Lạp, một số nước Đông
Âu và Trung Đông. Người ta sử dụng một dụng cụ truyền thống gọi là cái
"ibrik". Một cái bình đựng làm bằng đồng đỏ và đồng thau, hình một cái
phễu lộn ngược và bị cắt cụt, có tay cầm rất dài. Trước hết người ta đun
nước sôi liu riu nhỏ lửa trong cái ibrrik, sau đó người ta nhấc cái
ibrik ra và cho cà phê xay mịn vào (khoảng 2 thìa teaspoons cho 1 ly),
cho cả đường và nhiều khi cả một số loại hương liệu khác như là cardamom
hoặc cloves. Sau đó người ta ngoáy đều cái hỗn hợp đó rồi đặt cái ibrik
trở lại bếp đun sôi lại. Khi hỗn hợp sôi và xầu bọt gần trào ra, người
ta nhấc cái ibrik ra khỏi bếp tiếp tục khuấy đều. Khi cà phê đã hơi
nguội, người ta lại đặt trở lại bếp đun lửa thật nhỏ. Cứ nhấc ra nhấc
vào 3 lần thì xong. Kết quả là một thứ cà phê đặc quánh, đen, xầu bọt mà
không thể đổ ngay ra chén mà uống được mà phải ngồi đợi đến khi bột cà
phê đã lắng xuống đáy và khi đó cà phê đã nguội.

Cà phê luộc kiểu Norway

Cà phê pha kiểu này được yêu thích ở Norway và các nước trên bán đảo
Scandinavia. Cũng tương tự như cà phê Thổ, người ta luộc bột cà phê
trong 10 phút, chỉ khác là người ta sử dụng bột cà phê xay thô, và hạt
cà phê chỉ được rang sơ, không kỹ. Khoảng 2 thìa teaspoons cho 1 ly cà
phê. Người uống cũng phải ngồi đợi đến khi bột cà phê lắng xuống mới
uống được.

Cà phê tan uống liền (freeze-dried coffee)

Dĩ nhiên đây là loại cà phê dễ pha nhất. Chỉ việc đổ một thìa teaspoon
bột cà phê tan vào một ly nước nóng khuấy đều và cho thêm creme hay
đường tùy ý. Nhưng cà phê pha kiểu này có thể có vị hơi chua nên phải
cho thêm đường vào thì mới uống được. Nhiều người nhạy cảm với cafeine
có thể cảm thấy tim đập mạnh, hồi hộp khi uống cà phê tan. Trong trường
hợp này nên dùng loại đã decafeinated, tức là đã loại bỏ cafeine. Cà phê
mua ở máy bán cà phê tự động thường là loại cà phê này. Người ta chứa
bột cà phê trộn sẵn đường, creme bên trong máy, khi mình cho tiền xu vào
thì máy nó xịt nước sôi vào một lượng bột định sẵn, chảy toẹt ra cốc
giấy cho mình uống. Phải nói thật là cà phê này kém ngon và có uống cũng
chỉ vì bất đắc dĩ.

Espresso

Là phương pháp pha cà phê chuẩn mực của cà phê Italy. Độc đáo và thông
minh. Máy pha cà phê espresso là tác phẩm nghệ thuật thực sự do người
Italy sáng tạo ra. Cà phê được pha ở áp suất rất cao. Một cái bơm bơm
nước qua một ống xoắn bằng đồng. Nước được đun nóng nhanh trong hệ thống
ống đồng đó lên đến nhiệt độ gần 100°C (không dưới 90°C). Áp lực đẩy
nước qua bột cà phê được nén chặt trong một cái lọc. Nước chảy nhanh qua
bột cà phê, qua một cái lọc kim loại thẳng vào cốc chỉ trong vài chục
giây. Kết quả là một ly cà phê nóng, đặc (full body and condensed) và
đẫm đầy hương thơm (intense aroma), tuy thế mà vẫn không đắng mà êm và
xốp nhẹ như kem. Đến ngày hôm nay phương pháp pha cà phê này được coi là
ưu việt nhất bởi vì những lý do sau: Pha ly nào xay bột cà phê cho ly
đó, cà phê giữ được hương thơm hơn, mà người uống có thể yêu cầu điều
chỉnh để bột cà phê xay thô, xay vừa hay xay mịn, tùy ý thích. Nước nóng
già nên hương thơm của cà phê được chiết xuất ra ở hiệu suất tối đa và
không bị bay đi mất.

Nước nóng được xục qua nhanh, bột cà phê không bị cháy nên không đắng và
lượng cafeine tan vào nước cũng không quá nhiều như khi luộc cà phê
trong nước trong thời gian dài hơn. Bộ lọc tinh có thể sử dụng được, nhờ
áp lực cao của nước, vì thê trong cà phê không có vẩn đục như khi chỉ
nhờ trọng lực để đẩy nước chạy qua cà phê.

Cà phê Mocha - Giải pháp tiện dụng và ngon

Từ những năm 1930s, các công ty của Italy ở Pavia, Milan và Turin đã
phát triển và hoàn thiện dụng cụ pha cà phê bằng hơi nước và sáng tạo ra
các kiểu ấm pha cà phê khác nhau. Ấm pha cà phê thành công nhất mang
tên là "Moka Express", do tác giả Alfonso Bialetti đăng ký bản quyền năm
1933 và đến tận ngày nay hãng Bialletti vẫn bán, và bán rất nhiều cái
ấm này, và nó vẫn giống hệt cái ấm được bán từ những năm sau Thế Chiến
II. Chính vì tiện dụng, rẻ và ngon mà phương pháp pha cà phê này được
nhiều người yêu thích. Vào nhà người Italy dù nghèo đến đâu bạn cũng sẽ
tìm thấy ít nhất một ấm pha cà phê mocha. Cái ấm mocha có 3 phần gắn
liền với nhau. Phía dưới là một cái bình nhỏ chứa nước (nồi hơi), ở giữa
là một cái lọc bằng nhôm đồng thời là chỗ nén cà phê, và phía trên cùng
là nơi chứa thành phẩm, cả 3 phần gắn với nhau đều có roăng cao su kín
hơi. Người ta đổ lượng nước vừa đủ với lượng cà phê muốn có vào trong
"nồi hơi", rồi cho bột cà phê vào trong bộ lọc (cà phê xay mịn hay thô
tùy sở thích, hai thìa teaspoon cho một ly cà phê), sau đó vặn chặt và
đun. Khi nước sôi, hơi nước bốc lên và gặp bột cà phê liền ngưng tụ
thành nước sôi, nước cất sôi, đảm bảo 100°C (hay ít nhất cũng 99°C).
Nước mới ngưng tụ hòa tan cà phê và sản phẩm được đẩy tiếp lên trên và
đọng lại ở bình chứa phía trên. Chỉ chưa đầy 1 phút cà phê đã pha xong,
nóng sẵn sàng để uống.

Bình mocha làm ra cà phê đặc trung bình (medium body), màu đen, vị đậm,
hương rất thơm. Nếu dùng bột cà phê mịn thì sẽ đắng hơn, đậm hơn là bột
cà phê xay thô. Không nói thì mọi người cũng thấy rõ rằng, cái ấm
Bialetti loại cá nhân, pha được 1 đến 2 ly cà phê với gia tiền khoảng
5USD, nhỏ gọn và nhẹ, có thể bỏ vào trong vali xách trên đường đi du
lịch đi học, không cần ổ cắm điện, adapter gì hết, cứ ở đâu có bếp điện,
bếp lò và nước là ở đó ta có cà phê uống. Và theo những tay pha cà phê
chuyên nghiệp kiểu Italy, cà phê pha bằng ấm mocha chỉ đứng thứ 2 về độ
ngon so với cà phê espresso pha bằng cả cỗ máy lớn có thể trị giá tới
trên 5000USD. Nếu bạn có thời gian, bạn có thể cầu kỳ chọn và thử các độ
mịn khác nhau của bột cà phê (chỉ cần đọc trên túi giấy
coarse/medium/fine ground), các giống cà phê khác nhau (robusta/arabica)
và các mức độ rang khác nhau (light, medium or well roasted) rồi bạn sẽ
tìm ra sở thích của mình. Sau một thời gian, bạn chỉ nhấp cà phê là có
thể biết được cà phê này được rang, xay và pha thế nào